Iles ontnuchterend en eerlijk
Een arts is in een kleine gemeenschap als een ongekroonde koning. Iedereen komt op zijn meest kwetsbare momenten met hem in aanraking en moet dan zijn of haar ziel en zaligheid blootleggen. Soms letterlijk bloot op de onderzoeksbank. Maar zo’n ‘koning’ kan ook diep vallen. Het is het lot van de dokter in Ontluistering, het nieuwe boek van de Amerikaanse schrijver Greg Iles. Maar het is niet alleen ontluisterend wat er met de dokter gebeurd. Het is ook een ontluisterend verhaal over de Amerikaanse samenleving en rechtspraak.
Een ambitieuze en machtsbeluste officier van justitie trekt zich niets aan van wetten of regels om de rijke dokter achter de tralies te krijgen. Het zou hem de stemmen van de zwarte kiezers opleveren waardoor hij burgemeester kan worden.
Dat zoiets in een zich democratisch noemend land kan, gaat het Nederlandse begrip te boven. Hoeveel vormfouten, twijfelachtige uitspraken of regelrechte dommigheden er in de Nederlandse rechtsgang worden gepleegd, het zijn geen doelbewuste poging de verkeerde te pakken om de eigen carrière te bevorderen.
Iles schetst in een knappe intrige hoe in het zuiden van Amerika een zwarte officier van justitie een soort lynchparty organiseert om een blanke te grazen te nemen om zijn kansen in de stad te bevorderen. In die Amerikaanse staten waren zo’n honderd jaar geleden de rollen precies omgedraaid en werden zwarten zonder enige onafhankelijke rechtsgang aan de hoogste boom opgeknoopt.
Greg Iles keert met Ontluistering terug naar Natchez, het ingeslapen stadje aan de oever van de Mississippi met als hoofdpersoon Penn Cage. Deze voormalige officier van justitie in Houston, Texas, en tegenwoordig auteur van spannende boeken, neemt het als bijna de enige op voor zijn jeugdvriend de dokter. Met veel moeite weet hij de moord op het mooiste meisje van de middelbare school op te lossen. Ondanks de politieke tegenwerking, de onwil van de politie en de woede in de samenleving over een oudere man die een jonge bloem heeft geplukt, zet Cage door.
Ontluistering is met al die ingrediënten een heel goed boek geworden. Jammer is alleen dat het einde van het boek een beetje een anticlimax is. Wat het hoogtepunt van een thriller moet zijn, is in Ontluistering nogal voorspelbaar. Maar dat neemt niet weg dat het logische plot, de geloofwaardige karakters en scherpe dialogen de lezer op het puntje van de stoel houden.