Het verhaal van de kleine loser
Een spannend boek hoeft niet altijd om een moord te draaien. Het is niet noodzakelijk een morsige inspecteur met een rommelig privéleven ten tonele te voeren om het raadsel op te lossen. De Amerikaanse superschrijver Elmore Leonard heeft laten zien dat een spannend verhaal ook kan draaien om menselijke relaties en bizarre personages. De prachtige boeken van de Belgische auteur Bavo Dhooge draaien om de personages en niet om het plot. Voor zijn eerste boek in deze stijl, Stiletto Libretto, ontving de schrijver de prijs voor de beste Belgische thriller, in Nederland haalde hij er een nominatie voor de Gouden Strop mee binnen. Nu is zijn derde boek in deze stijl, Scrabble Man, verschenen waarin een kleine crimineel in Hollywood probeert een beroemde filmacteur zo ver te krijgen dat hij hem een baantje bezorgt. Het draait uit op een gijzeling waarbij ook de vrouw van de acteur en haar minnaar betrokken raken. De crimineel is op zoek naar glorie en geld, maar de gijzeling loopt hopeloos uit de hand.
De hoofdrol is weggelegd voor een kleine crimineel?
Bavo Dhooge: ‘Het zijn de kleinere schurken die ik sympathiek vind. Ik ben in mijn boeken bewust aan de andere kant van de wet gaan staan. Gangsters zijn ten slotte interessantere mensen dan de braverikken. En vooral het verhaal van de kleine ‘loser’ interesseert mij. Zo’n man die er op zijn manier voor gaat is een dankbaarder personage dan een grote acteur. Die zijn van bordkarton. Zo’n acteur komt alleen tot leven op de set. Een acteur is een kameleon die telkens een nieuwe persoonlijkheid aantrekt.’
In je boeken staan de personen centraal en niet het plot. Klopt dat?
Tot drie jaar geleden schreef ik over een privé detective in Gent. Ik ben thrillers gaan schrijven door de boeken van Raymond Chandler en zijn privé detective Philip Marlowe. Vandaar dat ik over een privé detective in België schreef. Ik werkte meestal vanuit een plot. Dat schreef ik in een heel uitgebreide synopsis voordat ik aan het schrijven van het boek begon. Maar die formuleachtige boeken vond ik niet meer uitdagend. Het was voor mij geen avontuur meer. Bovendien wordt er veel geschreven met vaste personages en rechercheurs. Ik vroeg mij af wat ik nog had bij te dragen aan dat genre. Ik ben er door het lezen van een boek van Elmore Leonard achter gekomen dat er ook een andere manier van schrijven bestaat. Het verhaal kan worden voortgestuwd door de personages en niet langer enkel en alleen door het plot.’
Dus geen series of privé detectives meer voor Bavo Dhooge?
Nee, daar ben ik ook te wispelturig voor. Ik mis de discipline om een langlopende serie te schrijven. Ik ben geen Pieter Aspe die al meer dan 25 boeken over zijn inspecteur Van In heeft geschreven. Als ik een boek af heb, ben ik er klaar mee. Dan wil ik meteen aan een nieuw boek met nieuwe mensen beginnen. Een serie gaat voor mij niet meer werken.’
Je boeken spelen in Amerika. Is daar een speciale reden voor?
De kleurrijke figuren, die ik in mijn boeken wil gebruiken, passen niet in Vlaanderen. Of in Nederland. Dat plaatje past niet hier maar wel in Los Angeles, de stad waar alles kan.’
Wat zijn de thema’s van je boeken, als ze niet meer over misdaad gaan?
‘Het gaat over relaties tussen mensen. In Stiletto Libretto is dat nog niet helemaal duidelijk. Daar is nog sprake van misdaad, een plot, echte spanning. In Sioux Blues gaat het om de verboden liefde van een vrouw die verliefd wordt op de man op wie zij wraak wil nemen. Zij moet de huurmoordenaar die zij heeft ingehuurd zien tegen te houden. En Scrabble Man is een zedenschets van het Hollywood van de sterren. Acteurs lijken op het eerste gezicht een mooi leven te leiden. Enorme huizen, avond aan avond van feest naar feest, overal mooie vrouwen. Maar thuis zijn ze eenzaam. Ze kunnen niet zo maar de straat op, hun vrouwen plegen overspel. Scrabble Man is een satire over die filmwereld. Een wereld die zelf al een satire is. Acteurs moeten zo vaak spelen, dat de grens tussen spel en werkelijkheid voor hen vervaagt. Zij verliezen de voeling met de realiteit.’
Maffe humor zoals in boeken van Elmore Leonard, maar ook van Elvin Post, zoek je echt op?
‘Het gaat mij niet langer om een zuiver spannend boek te schrijven. Voor het opvoeren van die spanning in een thriller zijn allerlei trucjes, ik zoek mijn persoonlijke stem van schrijven. Het aspect van de humor is voor mij zeker zo belangrijk als spanning. Soms leest het daardoor iets trager dan een echte thriller, maar het maakt het leuker. Het wijkt af van de formule, het bouwt niet op naar een finale. Dat maakt het verfrissend. Ik wil me niet vergelijken met Leonard, maar onbewust ga ik wel die kant op. Stiletto Libretto is misschien wel spannender, maar Scrabble Man is zo veel meer. Het is meer dan een whodunnit waarbij aan het einde van het verhaal de moordenaar moet worden opgepakt.’