Slimmer dan de lezer
‘Een spannend boek is als een puzzel die de lezer moet oplossen. En ik probeer als schrijver slimmer te zijn dan die lezer om het interessant te houden’, zegt goedlachse auteur Lisa Gardner. De Amerikaanse bestsellerauteur geeft tekst en uitleg in Amsterdam bij de presentatie van haar nieuwe boek, Aangeraakt; een thriller die alles biedt wat zo’n boek moet bieden: spanning, prachtig plot met een verrassend einde. Aangeraakt is daarmee een absolute aanrader.
Reizen is haar grootste hobby, zegt Lisa Gardner, maar toch is zij nu pas voor het eerst in haar leven in Amsterdam. Maar ze geniet er dan met volle teugen van. ‘De grachten, musea, het is hier prachtig. De mensen zijn vriendelijk en ik zou willen dat wij Amerikanen ook zo veel talen spreken als de mensen hier’.
Lisa Gardner – eigenlijk heet ze Baumgardner maar dat vindt zij zelf te lang en te moeilijk uit te spreken voor een auteursnaam – is in Nederland om over haar nieuwe boek, Aangeraakt, te spreken. Het is al weer haar dertigste thriller. ‘Ik zit op een cyclus van een boek per jaar. In Amerika is dat een eis van de uitgever. Een uitgeverij is gewoon een bedrijf. Het draait niet allemaal om mij’, zegt de schrijfster. ‘Maar ik zou best wat meer tijd willen nemen’, voegt zij er lachend aan toe. ‘De verkoopcyclus in de VS is echter drie maanden. Dan is alles verkocht en willen de lezers en nieuwe puzzel. En dan wil ik weer slimmer te zijn dan mijn lezers’.
De carrière van Gardner begon al heel vroeg. Als tiener schreef zij mee aan series kasteelromannetjes terwijl zij in de horeca werkte. ‘Ik werkte vier weken in een Grieks restaurant toen ik een gerecht met geflambeerde kaas moest serveren. Ik deed onhandig met de aansteker waardoor er een grote vlam ontstond. Ik had toen van dat echte jaren-tachtig haar: dik en vol met hairspray. Dus mijn haar vloog in brand en in paniek heb ik de kaas weggegooid. Dat kwam op de klanten terecht. Ik kon gelijk vertrekken. Mijn les: als je haar in brand vliegt, niet de kaas naar de klant gooien. Maar als ik nu in de stad ga eten, geef ik een gulle fooi. Omdat ik zo dankbaar ben dat ik er niet hoef te werken’. Weer die aanstekelijke lach.
Terwijl ze nadacht over een mogelijkheid om van het schrijven te kunnen leven, werkte ze verder aan de serie. ‘Het is als een soap op tv. Het is ook een goede manier om het vak te leren. Ik heb geluk gehad dat een agent in New York mij opmerkte. Zij zei mij dat ik vooral goed was in beschrijven van spanning. Daarop ben ik aan een boek gaan werken’.
‘Dat was heel anders. Ik moest onderzoek gaan doen. De politie van Boston bellen: Hallo, ik ben schrijver en wil meer van het politiewerk weten. Dat heeft een interview opgeleverd. Ik had voor dat boek het idee van een seriemoordenaar die uit een gevangenis ontsnapt. Dus belde ik een gevangenis en vertelde wat ik wilde. Dat leverde een weigering op. Ik heb geleerd dat als ik over ontsnappen uit de gevangenis wil schrijven, ik dan geen informatie moet vragen aan een gevangenis’, lacht ze. Het boek kwam er toch, The perfect husband, en dat werd een overweldigend succes.
‘Waarom ik alleen maar spannende boeken schrijf? Ik kom uit een familie van ingenieurs, accountants en we houden allemaal van puzzels, raadsels. En een thriller is eigenlijk een puzzel of een raadsel dat moet worden opgelost. Daarnaast ben ik geïnteresseerd in psychologie. Waarom doen mensen wat ze doen, wat is het kwaad, wat maakt een mens tot crimineel. Het grote waarom’.
De verhalen in haar boeken haalt zij uit alle mogelijke bronnen. Gardner leest veel, heel veel, zegt zij zelf. True crime, thrillers, kranten, internet. ‘Overdag schrijf ik en ’s avonds lees ik. Als ik op ergens ga signeren, krijgen mensen alleen een handtekening als ze me hun top vijf van auteurs geven. Als ik dan weer thuis ben, heb ik een lijst met schrijvers die ik kan gaan proberen’.
In Aangeraakt wordt een hele familie ontvoerd en in een leegstaande gevangenis opgesloten. Privédetective Tessa Leoni vertrouwt de zaak niet en gaat met een plattelandssheriff op onderzoek uit. ‘Het idee is ontstaan naar aanleiding van berichten in de plaatselijke krant over een gevangenis vlakbij die 200 miljoen dollar heeft gekost. Maar toen de bouw klaar was, was er geen geld voor de exploitatie meer. En stond het gebouw dus leeg. Het toeval wilde dat mijn buurman opzichter was bij de bouw en me een rondleiding kon geven. Ik dacht gelijk: als ik hier nu eens de man die het geheel heeft ontworpen met zijn familie kan opsluiten. Dat zou een mooi verhaal zijn. Een goede vriend van me is detective en hij heeft me uitgelegd hoe hij een hele familie zou ontvoeren. Agenten vinden het leuk om zo over misdaad te brainstormen. Want agenten en criminelen moeten in een boek slim zijn. Het moet een ‘cat and mouse game’ zijn’.
‘De misdaad moet dan wel fictie zijn, over the top, maar de politieprocedure en het forensische onderzoek moet zo echt mogelijk zijn. Ik schrijf over de stad Boston omdat ik er heb gewoond en het daar ken. Maar ik check alles. Ik woon er nu niet meer – dicht bij die gevangenis in de bergen van het noorden – en ik moet voorzichtig zijn. Want Boston verandert snel’.
De personages uit haar boeken zijn allemaal verzonnen, behalve één per boek. Wie met zijn of haar naam een rol wil spelen in een van haar boeken, kan meedoen met de wedstrijd op haar website (ww.lisagardner.com). Lisa Gardner spreekt met de winnaar, hoort de wensen aan en hup, de lezer staat in het boek. ‘Een keer had een vrouw gewonnen. Die wilde haar man in het boek. Moet hij een goede of een slechterik zijn, dader of slachtoffer? Een slachtoffer natuurlijk, zei zij. Een andere keer wilde een vrouw haar dochter in het boek. Maar niet als crimineel of slachtoffer. Die dochter is de dokter in het boek geworden’.
Bestel direct van de uitgever via deze link.